Już bardziej znany
Wincenty Flak – pomiędzy religijnością a patriotyzmem. Podsumowanie zadania w ramach programu MKiDN „Kultura ludowa i tradycyjna. 2023”
Wraz z ostatnim spotkaniem promocyjnym publikacji „Wincenty Flak (1870-1943) – rzeźbiarz z Zielonki Nowej”, zamknęliśmy większość etapów projektu poświęconego postaci tego niezwykłego artysty.
W trakcie dwuletnich działań podjętych w ramach zadania, udało się pozyskać bądź uzupełnić informacje dotyczące życia i twórczości Wincentego Flaka. Kwerenda prowadzona w krajowych ośrodkach muzealnych i archiwalnych, innych instytucjach kultury oraz wśród osób prywatnych przyniosła znaczący wzrost wiedzy o rzeźbiarzu z Zielonki Nowej, pozwoliła na odnalezienie nieznanych dotąd prac artysty i nawiązanie nowych kontaktów, cennych w perspektywie dalszych dociekań. Członkowie zespołu Muzeum oraz inne osoby zaangażowane w zadanie, informacji o Flaku i jego dziełach poszukiwali m.in. w Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie, Muzeum w Łowiczu, Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Muzeum Wsi Lubelskiej, Muzeum Wsi Radomskiej, Muzeum Regionalnym w Kozienicach im. prof. Tadeusza Mikockiego, archiwach państwowych, diecezjalnych i parafialnych w Warszawie, Poznaniu, Lublinie, Radomiu, Kielcach, Sandomierzu a także w Pionkach, Solcu n. Wisłą, Kuźmach, Melanowie czy Nowej Wsi.
Jako najważniejszy efekt realizacji projektu należy w pierwszej kolejności wymienić wspomnianą już wcześniej publikację „Wincenty Flak (1870-1943) – rzeźbiarz z Zielonki Nowej”, składającą się z dwóch części. Na pierwszą przypadają cztery artykuły: Wincenty Flak – życie i twórczość Pawła Madejskiego, „Był on wśród swoich obcy i niezrozumiały” – twórczość Wincentego Flaka okiem etnografa Alicji Mironiuk-Nikolskiej, Fenomen twórczości Wincentego Flaka – motywy i styl Danuty Olesiuk oraz Dzieło i postać Wincentego Flaka we współczesnym obiegu kulturowym Katarzyny Smyk. Druga część to przygotowany przez Danutę Olesiuk we współpracy z Weroniką Knieć katalog prac Wincentego Flaka, w którym wyróżniono następujące kategorie: Prace religijne, Prace patriotyczne oraz Varia. Publikację uzupełniają Wstęp, opracowany przez Katarzynę Madejską i Katarzynę Smyk oraz obszerna Bibliografia. Rzetelne zestawienie pozyskanej wiedzy oraz bogaty materiał ilustracyjny pozwalają czytelnikowi na wiele sposobów poznać postać i dzieła Wincentego Flaka, zachęcają do obcowania z jego twórczością.
Dla wszystkich tych, którzy nie mogą jednak przybyć do Zwolenia lub innego miejsca, gdzie eksponowane są prace artysty z Zielonki Nowej, pozostaje rozwiązanie wirtualne. Za pośrednictwem strony internetowej Muzeum Regionalnego w Zwoleniu dostępne jest repozytorium poświęcone rzeźbiarzowi. Można w nim odnaleźć fotografie prac, zarówno istniejących, jak i zniszczonych czy obecnie uznanych za zaginione, artykuły prasowe, dokumenty czy fragmenty innych publikacji zwartych, w których jest mowa o Wincentym Flaku. Korzystanie z bazy jest w pełni bezpłatne, a zasoby będą sukcesywnie uzupełniane.
https://muzeum.zwolen.pl/wincenty-flak-repozytorium
Na stronie www instytucji dostępna jest także cyfrowa wersja publikacji o artyście, do pobrania w formacie PDF lub w postaci flipbook’a.
https://muzeum.zwolen.pl/wincenty-flak/
W ramach promocji efektów zadania od 6 października do 28 listopada odbywały się spotkania z autorami publikacji. Pierwsze z wydarzeń miało miejsce w siedzibie Muzeum Regionalnego w Zwoleniu i towarzyszyła mu prezentacja nieudostępnianych wcześniej prac Wincentego Flaka. Była to jedyna okazja do rozmowy ze wszystkimi autorami wydawnictwa oraz poznania członków rodziny artysty, którzy wspierali realizację projektu. Kolejne spotkania promocyjne odbyły się w Suwałkach, Kozienicach, Grabowie n. Wisłą, Lublinie i Łowiczu. Na każdym z nich, zgromadzeni goście mogli otrzymać własny, bezpłatny egzemplarz publikacji.
Spotkaniom towarzyszyła również akcja medialna, dzięki której wieść o Wincentym dotarła do jeszcze większego grona odbiorców. Wzrost zainteresowania postacią rzeźbiarza zauważamy choćby w napływających informacjach o kolejnych dziełach jego autorstwa. Pokazuje to, jak ważna i potrzebna była realizacja tego zadania, jak również ile wątków nie zostało jeszcze dostatecznie zbadanych. Można stwierdzić, że dociekania na temat Wincentego Flaka i jego twórczości dopiero się rozpoczęły. Zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami konieczne jest przeprowadzenie dalszych poszukiwań w tym zakresie.
W tym miejscu składamy wyrazy uznania dla wszystkich osób, które brały udział w realizacji zadania „Wincenty Flak – pomiędzy religijnością a patriotyzmem”: pomysłodawcy i wolontariuszowi na każdym etapie – dr. hab. Pawłowi Madejskiemu (Instytut Historii UMCS) za prowadzenie kwerendy źródłowej, prowadzenia badań terenowych, opracowanie materiałów i współautorstwo publikacji, prof. dr hab. Katarzynie Smyk (Instytut Nauk o Kulturze UMCS) za opiekę merytoryczną nad zadaniem, opracowanie kwestionariusza dla badań terenowych i jego weryfikację, redakcję naukową i współautorstwo publikacji, Alicji Mironiuk-Nikolskiej (Muzeum Etnograficzne w Warszawie) za prowadzenie kwerendy źródłowej i współautorstwo publikacji, Danucie Olesiuk (Muzeum Wsi Lubelskiej), za współautorstwo publikacji i opracowanie katalogu prac Wincentego Flaka, dr Beacie Maksymiuk-Pacek (Instytut Nauk o Kulturze UMCS) za prowadzenie badań terenowych i przygotowanie transkrypcji, Annie Paprockiej, za redakcję językową publikacji, Weronice Knieć (Muzeum Regionalne w Zwoleniu), za prowadzenie kwerendy źródłowej, przygotowanie materiałów promocyjnych, opracowanie graficzne publikacji, pomoc w przygotowaniu katalogu, Barbarze Mazurkiewicz-Białęckiej (Muzeum Regionalne w Zwoleniu), za prowadzenie badań terenowych i transkrypcję wywiadów, kontakt z mediami, przygotowanie i publikację materiałów promocyjnych, Kindze Mazur (Muzeum Regionalne w Zwoleniu), za publikację materiałów promocyjnych i uzupełnianie repozytorium oraz opracowanie i prowadzenie zajęć edukacyjnych dla dzieci i młodzieży, Jakubowi Knollowi (Filigranowe Studio) za stworzenie i obsługę techniczną repozytorium, Adamowi Lipie, artyście ludowemu, Mirosławowi Dziedzicowi i Michałowi Gnysiowi (Zespół Szkół Drzewnych i Leśnych w Garbatce-Letnisku) za prowadzenie zajęć edukacyjnych dla dzieci i młodzieży, Tomaszowi Gąsce i Łukaszowi Babuli za skład publikacji. Koordynacji projektu podjęła się dr Katarzyna Madejska (Muzeum Regionalne w Zwoleniu), uczestnicząca na każdym etapie w jego realizacji.
Szczególne podziękowania kierujemy do Barbary Jakubiec i Teresy Prałat, wnuczek artysty, które dzieliły się swoimi wspomnieniami oraz będącymi w ich posiadaniu pamiątkami.
Dziękujemy również wszystkim tym, którzy podzielili się z nami posiadanymi informacjami lub kontaktami, które ułatwiły wykonanie zadania. Świadomość tego, jak wiele osób z zaangażowaniem brało udział w realizacji projektu napełnia dumą i nadzieją na to, że pamięć o Wincentym Flaku przetrwa.
Patronat medialny nad zadaniem sprawował portal i telewizja Obiektywnie.info.pl. za co kierujemy słowa wielkiej wdzięczności do redaktora Adama Dziedzica.
